Yayın Kuralları ve Genel Bilgiler
Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü yayını olan Sağlık Bilimleri Dergisi yılda üç defa (Nisan, Ağustos ve Aralık) olmak üzere dört ayda bir yayınlanır. Sağlık alanının çeşitli dallarındaki klinik ve deneysel araştırma yazıları, orijinal olgu sunumları ve literatür derlemeleri daha önce herhangi bir yerde yayınlanmamış ve yayın için başka bir dergiye gönderilmemiş olmak koşuluyla kabul edilir. Araştırma makalelerinin yayınlanabilmesi için projelerinin ilgili kurumun etik kurulunca onaylanmış olduğu ve insanla yapılan çalışmalarda, çalışma öncesinde hasta ya da gönüllülere bilgilendirme yapılıp onay alındığı belirtilmelidir.
Dergide yazılar Türkçe ve İngilizce olarak yayınlanır. Türkçe yazılarda Türk dilinin bütünlüğü korunmalı, İngilizce yazılar anlaşılır ve hatasız olmalıdır. Gönderilen yazıların dergi kurallarına göre düzenlenmiş ve basıma hazır hale getirilmiş olması gerekir. Yazıların yayınlanmasındaki gecikmenin en önemli nedeni makalelerin yazım kurallarına göre hazırlanmamasıdır. Yayın kurulu yazım kurallarına uymayan yazıları yayınlamamak, düzeltmek üzere yazara iade etmek ya da şekil açısından yeniden düzenlemek yetkisindedir. Yazılarda savunulan fikirlerin sorumluluğu yazara aittir. Yayınlanan yazıların telif hakkı dergiye ait olup derginin izni olmadan kısmen de olsa aktarılamaz.
Editöre çeşitli konularda ve dergide yayınlanan yazılarla ilgili mektuplar yazılabilir ve yazarlarından cevaplandırması istenebilir. Bunların dergide yayınlanıp-yayınlanmaması editörün yetkisindedir.
Yazım Kuralları
Dergide yayınlanmak üzere editöre gönderilen yazılar A4 kağıdı boyutunda 12 punto, çift aralıkla ve kenarlarda üçer cm boşluk bırakılarak yazılmalıdır. Tablo, şekil ve resim yazıları 10 punto ve bir aralıkla yazılmalıdır. Kullanılan kısaltmalar yazı içerisindeki ilk geçtikleri yerde, parantez içinde, açık olarak yazılmalı, özel kısaltmalar yapılmamalıdır. Yazı içindeki 1-10 arası rakamsal veriler yazıyla, 10 ve üstü rakamlarla belirtilmelidir. Ancak, cümle başındaki sayılar yazıyla yazılmalıdır. Şekil ve resimler metin içinde geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. Araştırma makaleleri ve derlemeler için metin uzunluğu (şekil, tablo, kaynaklar hariç) 10 sayfa ve olgu sunumları için 5 sayfayı (şekil, tablo, kaynaklar hariç) geçmemelidir. Ayrıca, makale, derleme ve olgu sunumu için kaynak sayısı 45’i geçmemelidir. Yazılar aşağıda belirtilen sıra izlenerek düzenlenmelidir.
Gönderilen yazılar; tam metin (metin, kaynaklar, şekil ve tabloları içeren Microsoft Word 2003 ve üzerindeki versiyonları ile yazılmış), başlık sayfası ve tüm yazarların imzaladığı Telif Hakkı Devir Formu ile birlikte DergiPark sistemine yüklenmelidir.
Başlık sayfası: Başlık sayfası ayrıca sisteme yüklenmeli, ana metnin yer aldığı dosyada bulunmamalıdır. Makalenin tam Türkçe ve İngilizce başlığını, (başlık uzunluğu 10-12 kelime olmalı ve başlıkta kısaltma kullanılmamalıdır) kısaltılmış Türkçe ve İngilizce kısa başlığını (boşluksuz 60 karakter ve ilk harfleri büyük diğerleri küçük olacak şekilde), yazarlarının ad, görev (akademik unvanlarını), kurum ve e-mail adreslerini, varsa çalışmayı destekleyen kurumun adını içermelidir. Tüm yazarların ORCID numaraları yer almalıdır. Yazı herhangi bir kongrede tebliğ edilmişse yeri ve tarihi belirtilmelidir. Ayrıca bu sayfada yazışma yapılacak yazarın adı, soyadı, iş adresi ve telefon numarası açıkça yazılmalıdır.
Araştırma makaleleri; Türkçe ve İngilizce Öz (Abstract), Giriş, Gereç ve Yöntem, Bulgular, Tartışma, Çıkar Çatışması, Kaynaklar, bölümünden oluşmalıdır. Gerek duyulduğu takdirde, Teşekkür yazısı Kaynaklardan önce yer alır.
Derleme Makaleler; Özet (Abstract), Giriş, Gelişme, Sonuç bölümü ve Kaynaklardan oluşmalıdır. Konu ile ilgili en az iki makalesi yayınlanan araştırmacıların derleme makaleleri değerlendirmeye kabul edilmektedir. Yazarın konu ile ilgili yayınlanan makalelerini editöre not şeklinde belirtmesi gerekmektedir.
Olgu Sunumları; Özet (Abstract), Giriş, Olgu(Ların) Sunumu, Tartışma ve Kaynaklar bölümleri yer almalıdır. Çalışmanın amacı/odağı ve “olgu sunumu” başlıkta yer almalıdır. Olgu sunumlarında, hastadan/bireyden bilgilendirilmiş yazılı onam alınma zorunluluğu vardır. Olguya ilişkin yeterli sayıda fotoğraf ve şema (izin alınmış olmalıdır) ya da tablo eklenebilir.
Sistematik Derleme; Çalışma başlığında makalenin sistematik derleme olduğu belirtilmelidir. Sistematik derlemenin gerekçesi/amacı, literatür doğrultusunda açıklanmalı ve PICOS (katılımcılar, müdahaleler, karşılaştırmalar, sonuçlar ve çalışma tasarımı) çerçevesini kullanarak çalışmanın hedefi/araştırma sorusu belirtilmelidir.
Sistematik derlemede yöntem bölümünde; sistematik derleme olduğu belirtilmeli, dahil olacak çalışmaların uygunluk ölçütleri, çalışmaların problemi, müdahaleler ve karşılaştırmaları açıklanmalıdır. Bulgular kısmında; her çalışma için çıkarılan verilerin özellikleri (örneklem büyüklüğü, PICOS, izlem süresi) belirtilmelidir. Sistematik derlemede yer alan her bir çalışma için tüm bulgular belirtilmelidir.
Öz
Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanmalı, her biri 200 kelimeyi aşmamalıdır. Özet makaleyi yansıtacak nitelikte olmalı, önemli sonuçlar verilmeli ve bunların yorumu yapılmalıdır. Özette açıklanmayan kısaltmalar kullanılmamalı, kaynak gösterilmemelidir. Özet sayfası yazar adlarını ve adreslerini içermemelidir.
Anahtar kelimeler
Özetten hemen sonra aynı dilde olmak üze re makale ile ilgili en az üç, en fazla beş anahtar kelime verilmelidir. Türkçe anahtar kelimelerinin Türkiye Bilim Terimleri’nden (TBT)’den; İngilizce anahtar kelimelerin Medical Subject Headings (MeSH)’den, seçilmesi gerekmektedir (bkz:
http://www.bilimterimleri.com, http://www.nlm.nih.gov/mesh/MBrowser.html)
Tablolar
Makalede geçiş sırasına göre ve Romen rakamı ile numaralandırılıp, her birine ayrı bir başlık verilmelidir, başlıklar tabloların üstüne yazılmalıdır. Tabloların metin içindeki yerleri belirtilmelidir. Metin içinde her tabloya atıfta bulunulduğuna emin olunmalıdır. Tablolar bilgileri etkin bir şekilde gösterir ve ayrıca bilginin istenen tüm ayrıntı seviyelerinde verilmesini sağlar. Bilgileri metin yerine tablolarda vermek genelde metnin uzunluğunu kısaltır. Her tablo ayrı bir sayfaya çift aralıklı olarak yerleştirilmelidir. Tablolar metindeki sıralarına göre numaralanıp, her birine kısa bir başlık verilmelidir. MS Word 2003 ve üstü versiyonlarında otomatik tablo seçeneğinde “tablo klasik 1” ya da “tablo basit 1” seçeneklerine göre tablolar hazırlanmalıdır. Başlık satırı ve tablo alt üst satırları dışında tablonun içinde başka dikey ve yatay çizgiler kullanılmamalıdır. Her sütuna bir başlık verilmelidir. Yazarlar açıklamaları başlıkta değil, dipnotlarda yapmalıdır. Dipnotlarda standart olmayan tüm kısaltmalar açıklanmalıdır. Dipnotlar için sırasıyla aşağıdaki semboller kullanılmalıdır: (*,**,vb.). Eğer önceden yayınlanmış bir tablo kullanılacaksa, yayın hakkını elinde bulunduran bireyden izin alınmalıdır. Toplum alanındaki belgeler hariç yazarlığa ve yayıncıya bakılmadan bu izin gereklidir.
Şekiller ve Resimler
Makalede geçiş sırasına göre ve Romen rakamı ile numaralandırılıp, her birine ayrı bir başlık verilmelidir, başlıklar şekil veya resimlerin altına yazılmalıdır. Mikroskobik resimlerde büyütme oranı ve kullanılan boyama tekniği belirtilmelidir. Şekil ve resimlerin metin içindeki yerleri belirtilmelidir.
Şekiller ya profesyonel olarak çizilmeli ve fotoğraflanmalı ya da fotoğraf kalitesinde dijital olarak gönderilmelidir. Şekillerin basıma uygun versiyonlarının yanı sıra JPEG, GIF, TIFF gibi elektronik versiyonlarda yüksek çözünürlükte görüntü oluşturacak biçimlerde elektronik dosyaları gönderilmeli ve yazarlar göndermeden önce bu dosyaların görüntü kalitelerini bilgisayar ekranında kontrol etmelidir.
Röntgen, CT, MRI filmleri ve diğer tanısal görüntülemeler yüksek kalitede basılmış olarak gönderilmelidir. Bu nedenle şekillerin üzerindeki harfler, sayılar ve semboller açık ve tüm makalede eşit ve yayın için küçültüldüklerinde bile okunabilecek boyutlarda olmalıdır. Şekiller mümkün olduğunca tek başlarına anlaşılabilir olmalıdır. Fotomikrografik patoloji preparatları iç ölçekler içermelidir. Semboller, oklar ya da harfler fonla kontrast oluşturmalıdır. Eğer insan fotoğrafı kullanılacaksa, ya bu kişiler fotoğraftan tanınmamalıdır ya da yazılı izin alınmalıdır.
Eğer önceden yayınlanmış bir şekil kullanılacaksa, yayın hakkını elinde bulunduran bireyden izin alınmalıdır. Toplum alanındaki belgeler hariç yazarlığa ve yayıncıya bakılmadan bu izin gereklidir.
Ölçüm Birimleri
Uzunluk, ağırlık ve hacim birimleri metrik (metre, kilogram, litre) sistemde ve bunların onlu katları şeklinde rapor edilmelidir. Sıcaklıklar Celsius derecesi, kan basıncı milimetre civa cinsinden olmalıdır. Ölçü birimlerinde hem lokal hem de Uluslararası Birim Sistemleri (International System of Units, SI) kullanılmalıdır. İlaç konsantrasyonları ya SI ya da kütle birimi olarak verilir, alternatif olarak parantez içinde de verilebilir.
Çıkar Çatışması
Yazının sonunda kaynaklardan önce yer verilir. Çıkar çatışması olup olmadığı, çalışmaya herhangi bir maddi destek/proje desteği ayrıntıları yazılmalıdır.
Teşekkür
Yazının sonunda kaynaklardan önce yer verilir. Bu bölümde kişisel, teknik ve materyal yardımı gibi nedenlerle yapılacak teşekkür ifadeleri yer alır.
Kaynaklar: Çalışmalar (makale, derleme ve olgu sunumu) için kaynak sayısı 45’i geçmemelidir, yazıda geçiş sırasına göre sıralanır, verilen numara metin içinde paranteze alınarak gösterilir. Aslı görülmeden diğer bir kaynak aracılığı ile bilgi edinilen kaynaklar numaralandırılmaz, zorunlu hallerde parantez içinde verilir. Dergilerin isimleri Index Medicus’a uygun olarak kısaltılmış biçimde verilir. Index’e girmeyen dergi isimlerinde kısaltma yapılmaz. Yazar sayısı beşten fazla olan makalelerde ilk üç yazardan sonra İngilizce makalelerde “et al” , Türkçe makalelerde “ve ark” kısaltmaları kullanılır.
Kaynakların yazımı için örnekler
· Dergiler için;
Jennett B, Teasdale G, Fry J, et al. Treatment for severe head injury. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1980; 43:289-295.
· Kitaplar için;
West JB. Respiratory Physology (2nd ed). Williams and Wilkins, Baltimore 1974; pp 72-75.
· Kitaptan alınan bölümler için;
Sagawa K. Analysis of the CNS ischemic feed back regulation of the circulation. In : Reeve EB, Guyton AC (eds), Physical Basis of Circulatory Transport. WB Saunders, Philedelphia 1967; pp 129-139.
Not : “In, eds, pp” ifadeleri sadece İngilizce kitaplar için kullanılır. Türkçe kitaplar kaynak gösterildiğinde bu ifadelerin karşılığı sırası ile “Kitap, yazarlar, ss” şeklinde olmalıdır.
Kaynak Tercüme Kitaptan Alınan Bölüm İse;
Berne RM, Levy MN, Koeppen BM, Stanton BA. Physiology (5 th ed). Çeviri: Türk Fizyolojik Bilimler Derneği. Bölüm Çeviri: Aşçıoğlu M. Hipotalamus ve hipofiz bezi. Kitap: Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri, Ankara 2008; ss 819-859.
Guyton AC. Textbook of Medical Physiology (7 th ed). Çeviri:Gökhan M, Çavuşoğlu H. Bölüm:Hücre ve fonksiyonları. Kitap:Tıbbi Fizyoloji. Türkçe 2.Baskı. Merk Yayıncılık, İstanbul 1988; Cilt I, ss 15-34
Bildiri özetleri için;
Ayoğlu F, Işık AF, Bumin MA. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisine başvuran adli vakaların analizi, V. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, Marmara Üniversitesi, İstanbul 12-16 Ekim 1996; ss 96-100.
-İnternet için;
TUIK. Hayvancılık İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/ hayvancilik.app/hayvancilik.zul; Erişim tarihi: 14.03.2010.
Index Medicus’ta yer almayan Türkçe kaynaklarda yukardaki örneklere uyulur, ancak dergi isimleri kısaltmadan yazılır, kitap sayfaları “ss” şeklinde belirtilir.
YAZININ GÖNDERİM AŞAMASINDA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
- Telif Hakkı Devir Formu imzalı olarak yüklenmelidir.
- Başlık sayfası ayrı yüklenmelidir.
- Yazarlar, makaleyi değerlendirmek üzere 2 hakemin ismi ve güncel iletişim bilgilerini (Dergipark’a kayıtlı e-posta adresi ve telefon) bildirmelilerdir. Editörler, hakemleri seçme hakkını korur.
- Yazılar, dergipark.gov.tr den dergi sistemine yüklenerek yapılmalıdır.
- Tüm yazılar plagiarizm yönünden İThenticate programı kullanılarak taranmalı ve yüklenmelidir.
- İstatistik kontrolü yapılmalıdır. (araştırma makaleleri için)
- İnsan öğesi bulunan çalışmalarda “gereç ve yöntemler” bölümünde Helsinki Deklarasyonu prensiplerine uygunluk, kendi kurumlarından alınan etik kurul onayının ve hastalardan "bilgilendirilmiş olur (rıza)" alındığı belirtilmelidir. Hayvan öğesi kullanılmış ise “gereç ve yöntemler” bölümünde "Guide for the Care and Use of Laboratory Animals” prensiplerine uygunluğu belirtilmelidir.